دلایل انجام ارتودنسی در کودکان را به صورت خلاصه میتوان در موارد ذیل مطرح نمود.
جلو بودن فک پایین یا عقب بودن فک بالا
بهترین سن درمان این ناهنجاری زیر ۸ سال میباشد. البته تا زیر سن ۱۳ سال هم گفته میشود امکان مداخله اصلاح رشد در این زمینه وجود دارد. بهطور معمول برای درمان این ناهنجاری از فیسماسک استفاده میشود.
عقب بودن فک پایین
بهترین زمان اصلاح هدایت رشد فک برای درمان این مشکل، یک سال قبل از بلوغ جنسی بیمار میباشد. به طور میانگین این زمان در دختر خانمها بین ۱۰ تا ۱۱ و در آقا پسرها بین ۱۱ تا ۱۲ سالگی است. برای درمان این ناهنجاری از هدگیر و یا دستگاه فانکشنال کمک گرفته میشود.
تنگی فک بالا
بهترین سن درمان این ناهنجاری قبل از استخوانی شدن درز میانی فک بالا (قبل از ۱۳ سالگی) است. در بیمارانی که تنفس دهانی دارند بیشتر به چشم میخورد. درمان آن تعریض فک بالا توسط دستگاههای اکسپندر فک نظیر پیچ هایرکس میباشد. به گونه ای که کام از ناحیه درز کامی به خوبی باز شده و تنگی فک بالا برطرف میگردد.
اپن بایت
این ناهنجاری میتواند ناشی از مشکل ژنتیکی و یا محیطی (مکیدن انگشت، تنفس دهانی و …) باشد. در دوران کودکی به دلیل رشد سریع فک میتوان به کمک پلاکهای متحرک خاصی اقدام به کنترل رویش دندانهای عقبی و تسهیل رویش دندانهای جلویی به منظور بستن فاصله عمودی بین دندانها نمود.
افتادن زودهنگام دندان شیری
یکی از شایعترین دلایل محیطی نامرتب درآمدن دندانهای دائمی، کشیدن یا افتادن زودهنگام دندانهای شیری است، زیرا دندانهای شیری فضای لازم برای رویش دندانهای دائمی را نگه میدارند. بهترین درمان در این موارد استفاده پیشگیرانه از فضا نگهدار ارتودنسی میباشد.
دستگاههای ارتودنسی با اعمال نیرو روی دندانها آنها را جا به جا میكند. این نیرو با اطلاع كامل از میزان آنها و محاسبه با روشهای خاص درمانی انجام میشود. پس از هر بار كشیدن سیمها كمی درد ایجاد میشود كه معمولا بعد از چند روز از بین میرود. نكته مهم آن است كه درمان ارتودنسی نیاز به نظم خاص و آمادهسازی دارد. حین ارتودنسی باید جرمگیری، ترمیم پوسیدگی، كشیدن دندان و آموزش بهداشت انجام شود تا پس از اتمام ارتودنسی دندانها در سالمترین شكل خود قرار داشته باشد. درمان زودهنگام ارتودنسی کودکان از افزایش فاصله دندانهای دائمی جلوگیری کرده و نیاز به کشیدن دندان دائمی در آینده را کمتر میکند
زمان اولین مراجعه به متخصص ارتودنسی
ملاقاتهای منظم دندانپزشكی از ابتدای رویش دندانهای شیری كودك ضروری است. با رویش اولین دندان دائمی یعنی دندان آسیای اول یا دندان 6، حتی باید مراقبت بیشتری از دندانها صورت گیرد. این دندان بلافاصله بعد از آخرین دندان شیری و در حدود 6 سالگی رویش مییابد و بیشترین احتمال ابتلا به پوسیدگی را دارد. آنچه بسیار اهمیت دارد این است كه حتی بچهای كه از نظر كلی هیچ دندان خرابی ندارد و بهداشت بسیار خوبی هم دارد، بهتر است در 6-5 سالگی حتما یك چكآپ ارتودنسی انجام دهد كه در آن زمان اگر مشكلی وجود دارد تشخیص داده شود. پایشی كه هنگام ورود به مدرسه برای بچهها انجام میشود بهتر است شامل دندانپزشكی هم باشد و در آن زمان اگر در رشد استخوانی مشكلی وجود داشته باشد چون هنوز زمان كافی برای رشدش وجود دارد، میتوان تغییراتی در آن داد.
از ضربههای فك غافل نشوید
ضربههایی كه به فك و گردن بچهها یا به مفصل استخوان گیجگاهی فكی كودك وارد میشود و ضربههایی كه هنگام راه رفتن و دویدن به چانه میخورد و زیر چانه بچهها را پاره میكند، بسیار اهمیت دارد. والدین متوجه نیستند، این ضربهها میتواند باعث شكستگیهای كوچكی در مفصل گیجگاهی فكی شود كه اغلب دیده نمیشود. هرچند درمان خاصی هم ندارد ولی ممكن است باعث شود در مفصلی كه در آن ناحیه وجود دارد، اختلال رشدی بهوجود بیاید و بهتدریج با رشد كودك صورتش كج شود. آنچه والدین باید به آن دقت زیادی داشته باشند این است كه بعد از ضربههایی كه بهصورت و دندانهای كودك وارد میشود و با شكستن دندان شیری همراه است تحت ویزیت دندانپزشك قرار بگیرند و هر 6 ماه یكبار این كار را انجام دهند كه اگر دندانپزشك تشخیص داد كه انحراف در صورتش ایجاد شده میتواند با دستگاههای ساده ارتودنسی از این انحراف جلوگیری كند و از اینكه در آینده صورتش كج شود و مجبور به جراحی و درمانهای بزرگتر شود، پیشگیری كند